محلولی را استاندارد می گویند که در آن ، رابطه بین مقادیر ماده حلشده و محلول یا رابطه بین مقدار ماده حلشده و حلال بنحوی معلوم باشد. با معلوم بودن مقدار ماده حلشونده و مقدار حلال تشکیل دهنده محلول ، غلظت محلول مشخص میگردد. بسیاری از واکنشها در حالت محلول انجام میشوند و محاسبههای کمی برای اینگونه واکنشها بر مبنای غلظت آنها صورت میگیرد. برای بیان غلظت ، روشهای گوناگونی وجود دارد و محلولهای استاندارد را براساس غلظت بیان میکند.
محلولهای استاندارد کاربردهای زیادی دارند، از جمله در تجزیه های تیترسنجی (تیتراسیون) ، واکنشهای خنثی شدن و واکنشهای اکسیداسیون-احیا و... |
محلولهای استاندارد مورد کاربرد
محلول درصد جرمی
محلولی است که در آن مقداری ماده حلشونده در 100 گرم محلول ، حل شده باشد.
100*جرم محلول/جرم ماده حل شونده = درصد جرمی
در صورت و مخرج باید از یک نوع یکای جرم استفاده شود. یعنی هر دو باید برحسب میلیگرم ، گرم یا کیلوگرم بیان شوند. مثلا ، بر روی بر چسب محلول شست وشوی دهان نوشته می شود: "محلول استریل سدیم کلرید 9/0 درصد برای شستشو". عبارت "سدیم کلرید 9/0 درصد" یعنی در 100 گرم از این محلول 9/0 گرم سدیم کلرید وجود دارد و بقیه آن آب است.
برای محلولهای بسیار رقیق ، معمولا غلظت بر حسب قسمت در میلیون (ppm) بیان میشود.
106*جرم محلول/جرم ماده حل شونده ppm=
اگر حلال ، آب باشد و مقدار ماده حلشونده چنان کم باشد که چگالی محلول همچنان g.mL-1 1,0 باقی بماند، در اینصورت رابطه به قرار زیر خواهد بود:
لیتر محلول/میلی گرم ماده حل شونده=ppm
از ppm برای بیان مقادیر بسیار کم کاتیونها و آنیونها در آب دریا ، بدن جانداران ، بافتهای گیاهی و میزان آلایندههای هوا و بطور کلی ، در مواردی که مقدار ماده حلشونده خیلی جزئی باشد، استفاده میشود.
محلول گرم در لیتر (غلظت معمولیC)
در این محلولها ، مقداری ماده حلشونده در یک لیتر محلول وجود دارد.
حجم محلول به لیتر/مقدار ماده حل شونده به گرمC=
برای مثال ، اگر در 200 میلیلیتر از محلولی به اندازه 4 گرم پتاسیم کلرید حلشده باشد، غلظت معمولی این محلول ، 20 گرم در لیتر خواهد بود.
200ml*1 L / 1000 ml=0,2 L لیتر محلول
C=4g / 0,2 L=20 g.L-1
محلول مول در لیتر (مولار CM)
غلظت مولار رایجترین روش برای بیان غلظت است و محلول مولار ، محلولی است که در هر لیتر آن ، به اندازه یک مول ماده حلشونده ، حل شده باشد. مانند محلول یک مول بر لیتر لیتیم کلرید که در آن ، یک لیتر محلول دارای یک مول لیتیم کلرید است.
حجم محلول (لیتر)/مقدار ماده حل شونده (مول)=غلظت مولار (M)
محلول مولال (Cm)
محلولی که در آن یک مول ماده حلشونده در یک کیلوگرم حلال شده باشد، محلول مولال نامیده میشود خواص کولیگاتیو محلولها بکار میرود. غلظت مولال برای مطالعه ی
مقدار ماده حل شونده (مول)/کیلوگرم حلال= غلظت مولال (Cm)
برای مثال ، اگر در 200 گرم آب خالص ، 0,03 مول کلرید پتاسیم حل شده باشد، مولالیته محلول عبارت خواهد بود:
200g*1 Kg/1000 g=0,2 Kg کیلوگرم حلال
مولال m=0,03(mol)/0,2Kg=0,15
روابط بین محلول های استاندارد
CM=C/M
C=NE
N=CM*n
تاریخ: 22 اسفند 1390برچسب:محلول های استاندارد,
ارسال توسط
آخرین مطالب